Ο αέρας της ελεύθερης ζωής ευδοκιμεί παντού

αντάρτες στον Πυξό των Πρεσπών

..."Μες στο νοσοκομείο όμως, μακρυά απ' τις ταλαιπωρίες του βουνού, επικρατούσε κλίμα σιγουριάς και ζωής ελεύθερης. Οι νέοι τραυματίες μετά τις πρώτες μέρες, αφού οι πόνοι τους είχα ελαττωθεί, είχαν ξεκουραστεί, ξεψειριαστεί, πλυθεί και χορτάσει, ξεχνούσαν και αυτοί τι συνέβαινε έξω από τα τείχη: ήσαν εύθυμοι και καλαμπουρτζήδες. Κάθε απογευματάκι βγαίναν στα προαύλια των σπιτιών, κάθονταν σταυροπόδι χάμω, σε μεγάλους κύκλους, και στήναν το παιχνίδι - και όσοι βαστούσαν το χορό. Διηγούνταν μάχες νικηφόρες, εύθυμα ανέκδοτα, ακόμη και παραμύθια.

 Συχνά διοργάνωναν πετυχημένες θεατρικές παραστάσεις εκ των ενόντων. Οι περισσότερες είχαν θέματα του αγώνα της καθημερινής ζωής. Τα θέματα τα αυτοσχεδίαζαν.  Μόνοι τους είχαν κατασκευάσει ειδική αίθουσα σε ευρύχωρο διώροφο, απ' αυτά των μεταναστών της Αμερικής. Εκεί δίνονταν παραστάσεις σε επετείους και γιορτές."...

Καίτη Νικολέττου - Γκιζελή (από το βιβλίο Διαθέσαμε τη ζωή μας...Ο Εμφύλιος σε Α' Ενικό)