Στα παραμύθια...

Ο πατέρας μου ήταν χαρισματικός αφηγητής και ήξερε να δημιουργεί αγωνία για να μας κρατάει το ενδιαφέρον ζωντανό.

Ο ληστής ήταν πάντα ένας εξαθλιωμένος αγρότης που δραπέτευε στο βουνό, για να γλυτώσει από τη δικαιοσύνη. Στα παραμύθια, πάντα η δικαιοσύνη ήταν υπέρ των πλούσιων και εναντίων των φτωχών. Οι νόμοι φτιάχνονταν από τους πλούσιους, εξαναγκάζοντας τους φτωχούς να δουλεύουν για εκείνους. Στα παραμύθια, η αιτία για να φύγει κανείς στο βουνό μπορεί να ήταν από εκδίκηση για την ατίμωση που είχε υποστεί κάποιος συγγενής από τον αφέντη ή τον γαιοκτήμονα, μέχρι και την υπεράσπιση ενός φτωχού αγρότη απέναντι στην κακομεταχείρηση του αφέντη. Το εύρος της αδικίας ήταν μεγάλο.
Ύστερα ακολουθούσε η σκληρή ζωή του βουνού, οι ένοπλες μάχες με τους μιγκελέτες* και ένα πλήθος καταστάσεων που αναδείκνυαν την αξία του ληστή στην προσπάθεια του να ξεφύγει από τους εχθρούς με διάφορα τεχνάσματα.
Ύστερα, ακολουθούσε το κεφάλαιο της δικαιοσύνης, της κοινωνικής δικαιοσύνης, του ληστή που έκλεβε τους πλούσιους για να βοηθήσει τους φτωχούς. Αφθονούσαν οι ιστορίες που αποτύπωναν αυτή τη γενναιοδωρία, βγαλμένες από τη λαϊκή φαντασία, ιδιαίτερα την ανδαλουσιανή, πάντα οργιώδη σε αυτό το πεδίο. Και τέλος, ο ανθρώπινος χαρακτήρας του ληστή, που δεν είχε προδιάθεση για άσκοπες αιματοχυσίες, αλλά κατέφευγε σε αυτές υπερασπιζόμενος τον εαυτό του.

* ένοπλο σώμα της καταλανικής πολιτοφυλακής

Από τη πηγαία αφήγηση του Abel Paz στο Φραγκοσυκιές και σκορπιοί: τα χρόνια πριν από την ισπανική επανάσταση του 1936 ( εκδ. Πανοπτικόν )