"Στο δικό μας πολιτισμό (σημ.: το Δυτικό) η ακρόαση της μουσικής αποτελεί κατά βάση ιδιωτική υπόθεση. Η ίδια η διάταξη των καθισμάτων σε μια αίθουσα συναυλιών είναι τέτοια ώστε να μην επιτρέπει καμιά μορφή συλλογικότητας, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τη διάταξη των θρανίων σε μια τάξη σχολείου. Και οι δύο περιπτώσεις συμβολίζουν μια μορφή επικοινωνίας που διεξάγεται μονοσήμαντα: από τον ερμηνευτή πάνω στη σκηνή, σε κάθε ακροατή χωριστά, από τον δάσκαλο πάνω στην έδρα, στο κάθε μαθητή χωριστά. Η μουσική δεν νοιάζεται για την ανάπτυξη κάποιας συλλογικότητας, αλλά για την μετάδοση της προσωπικής ιδέας κάποιου συνθέτη, δια μέσου του εκτελεστή, σε κάθε ακροατή χωριστά. Εκφράζει απόλυτα την αυτονομία και τη μοναξιά του ατόμου στις μετά-Αναγεννησιακές ευρωπαϊκές κοινωνίες. Ο ίδιος ο ακροατής δεν συμμετέχει με κανένα τρόπο στη δημιουργική διαδικασία. Ο ρόλος του εξαντλείται στο θαυμασμό του τελειωμένου αντικειμένου που βγήκε από τα χέρια του καλλιτέχνη. Καλείται να ανταποκριθεί στο μουσικό έργο από μέσα του, χωρίς να το δείχνει, χωρίς να αντιδρά σωματικά. Αν τολμήσει να χτυπήσει το ρυθμό με το πόδι του καταδικάζεται σαν αδαής ή ανάγωγος και επαναφέρεται αμέσως στην τάξη. Το έργο τέχνης του προσφέρεται ολόκληρο σε μια φινιρισμένη μορφή, όπως ακριβώς το προϊόν μιας βιομηχανίας. Και όπως ακριβώς συμβαίνει με ένα βιομηχανικό προϊόν, έτσι και εδώ, έχει μία μόνο δυνατότητα επιλογής: να το δεχτεί ή να το απορρίψει."
Κρίστοφερ Σμολ "Μουσική-Κοινωνία-Παιδεία" (Εκδ.Νεφέλη)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου