Κυριακή 28 Αυγούστου 2016

Hüseyin Ertunç Trio: Free jazz από την Τουρκία

Husein Ertunc Trio - Musiki


Ακόμη και εμείς εδώ στην Ελλάδα, γεωγραφικά τοποθετημένοι δίπλα, συχνά αντιμετωπίζουμε όσα συμβαίνουν στην Τουρκία πίσω από τα προκάτ κουτάκια των σκέψεων μας. Καθόλου σπάνια, για να θυμηθώ λίγο τον Οριενταλισμό του Εντουάρντ Σαϊντ, θεωρώντας τη ως τη δική μας εγγύς Ανατολή-άρα και τυποποιημένη με συγκεκριμένους τρόπους.Άλλοτε-πάλι αυτή η εγγύτητα-με τη γνώση του αντικειμένου που μας δίνει αυτή και την εσφαλμένη συναίσθηση πως σε μια αχανή, πολυεθνική και κοινωνικά και πολιτικά διαταραγμένη χώρα-σταυροδρόμι συμβαίνουν όσα νομίζουμε εμείς πως είναι εφικτά και τίποτα παραπάνω, Το ίδιο ισχύει και για το κομμάτι της τέχνης, μέρος και αυτής μιας κοινωνικής πραγματικότητας που νομίζουμε και ελπίζουμε πως κατέχουμε.

Ο συγκεκριμένος δίσκος, αφορμή για να γράψω, ηχογραφήθηκε και κυκλοφόρησε αρκετά χρόνια πριν, το 1974. Από τότε, σε συνάρτηση με τη μεγάλη του ποιότητα, παρέμεινε ως άκουσμα στους λίγους και τυχερούς που έφτασε στα πικάπ και τα αφτιά τους. Όλοι εμείς οι υπόλοιποι-ανάμεσα τους και εγώ-είχαμε μείνει στις, εν πολλοίς αποτυχημένες, προσπάθειες να τον αποκτήσουμε με σοβαρότερο εμπόδιο την σπανιότητα της συνάντησης με κάποια κόπια του και το πανάκριβο της τιμής της. Μιλάμε για τουλάχιστον διακόσια ευρώ. Ο κάθε είδους φετιχισμός πληρώνεται στον καπιταλισμό.

Η επανέκδοση του, δώρο για όποιον γουστάρει κάθε είδους αυτοσχεδιασμό, από την ιταλική Holidays Records αποδεικνύει για πολλοστή φορά πόσο δημοκρατικά μπορεί να λειτουργεί η ανεξάρτητη παραγωγή. Κάποιος-ο οποιοσδήποτε-αποφασίζει να βάλει το χέρι στην όχι γεμάτη τσέπη του και με μοναδικό κριτήριο την αγάπη του για ένα κομμάτι ξεχασμένης τέχνης, να το φέρει ξανά στην επιφάνεια, δίνοντας τη δυνατότητα σε πολλούς περισσότερους να το ακούσουν και να τους διαλύσει το μυαλό και την ψυχή με όλους τους δυνατούς τρόπους. Και όλα τα παραπάνω χωρίς τους χυδαίους υπολογισμούς κερδών αλλά και το πασπάλισμα με διάφορα, δήθεν έξτρα που περιλαμβάνουν οι επανεκδόσεις από τις μεγάλες εταιρίες. Και, φυσικά καταργεί τις κάθε είδους υπεραξίες που δημιουργούνται-παντελώς παραπλανητικά-στην αγορά του δίσκου.

Να το κάνω και πιο λιανά, εφόσον δεν έχω τον απόλυτο φετιχισμό της κατοχής μιας πρώτης έκδοσης, μπορώ να αποκτήσω αυτό το άλμπουμ με είκοσι ευρώ πλέον. Τόσο απλά. Από την άλλη, αυτό που θα ακούσεις βάζοντας στο πικάπ αυτό το βινύλιο, δεν είναι καθόλου απλό στην περιγραφή του. Ξαναγυρνώντας στις αρχικές σκέψεις, εντυπωσιάζομαι από τον τρόπο που ενώνεται μια ηχογράφηση που συνέβη στην Αμερική με την Ανατολή. Ο συνδετικός κρίκος είναι αναμφισβήτητα ο Husein Ertunc. O τρόπος που καταθέτει το ρυθμικό μέρος των κομματιών γεννούν μέσα μου ένα σωρό ιδέες για την περιγραφή του χωρίς να πέσω στην παγίδα της στείρας ακαδημαϊκής περιγραφής, μιας περιγραφής στην οποία στέκομαι αισθητικά και ιδεολογικά απέναντι μη έχοντας παράλληλα τις τεχνικές γνώσεις για να την ενισχύσω.

Τα κρουστά του δημιουργούν ένα πολυρυθμικό μουσικό χάλι πάνω στο οποίο χορεύουν και κινούνται με την ευκαμψία ενός δελφινιού που κάνει πιρουέτες τα πνευστά του Phil Musra και του Michael Cosmic. Ο συνεκτικός ιστός όλων είναι τα ντραμς, μόνο που αυτά, την ίδια στιγμή μοιάζουν να ακολουθούν ένα δικό τους δρόμο, παράλληλο αλλά μη τεμνόμενο με τα πνευστά. Γεμάτο φράσεις και υπονοούμενα κοσμικής μουσικής και ανατολίτικης-λέγε με και spiritual-φιλοσοφίας τα κρουστά καταλαμβάνουν το χώρο αλλά ταυτόχρονα δίνουν αρκετό ώστε τα πνευστά να συλλειτουργήσουν αυτοσχεδιαστικά μέσα από μελωδίες, φράσεις και κραυγές.

Είναι σαφές, σαφέστατο πως η δουλειά στους ρυθμούς σε εντυπωσιάζει τόσο που αδικείς τους άλλους δύο της παρέας. Γεγονός. Έχω μείνει τόσο έκθαμβος με αυτά όσο όταν άκουσα για πρώτη φορά το Sunny Murray στο  πρώτο τρίο του Albert Ayler και τον Rashied Ali όταν ο Coltrane τον προίκισε με απόλυτη εκφραστική ελευθερία. Παραμένοντας δύσθυμος απέναντι σε μουσικές που διακρίνονται για τη φανερή ή μη πνευματικότητα τους εδώ απλά παραδόθηκα με χαρά στο συναίσθημα της ηχογράφησης και την εσωτερικότητα της. Και, φυσικά στο παίξιμο του Husein Ertunc. Τα εκφραστικά μου μέσα εξαντλήθηκαν στην περιγραφή, νομίζω πως είναι καλύτερα να σταματήσω κάπου εδώ, πριν καταφύγω σε βερμπαλιστικές υπερβολές.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου