Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2015

Slint: το τέλος του μοντέρνου. Σκόρπιες σκέψεις για το rock n' roll



Τα πράγματα στο rock n' roll είναι απλά, πάντα ήταν. Δεν δυσκολεύτηκα καθόλου να βρω εικόνα γι αυτό το ποστ. Ένα εξώφυλλο, αυτό ενός άλμπουμ που ηχογραφήθηκε ένα τέταρτο του αιώνα πριν και αποτελεί την αφορμή για να γράφω. Μια εικόνα του και χιλιάδες, πάρα πολλά τέλος πάντων, μικρά ταξίδια του νου και της ψυχής απαντούν στα γιατί αυτής της απλοϊκής επιλογής.
Μα το 'χαν πει και οι Stones κάποτε, είναι μόνο rock n' roll, αλλά μας αρέσει, έτσι; Τουλάχιστον μας άρεσε.
Το 1991, έτος κυκλοφορίας του Spiderland, ήταν η χρονιά που κινηματογραφήθηκε το θρυλικό ντοκυμαντέρ The year punk broke. Με επίκεντρο τους Sonic Youth οι εικόνες του ήταν γεμάτες με τους ήχους της εποχής, τους ήχους του grunge, της τελευταίας ροκ υποκουλτούρας που τόλμησε να αναδυθεί, να ειρωνευτεί και να αμφισβητήσει. Βέβαια φευ, το σώμα του ροκ ήταν ήδη ημιθανές, οπότε οι χαρές και τα πανηγύρια άλλης μιας νεανικής έκρηξης δεν κράτησαν για πολύ.
Εκείνη την εποχή οι Slint, εικοσάρηδες και οι ίδιοι, σίγουρα δεν συμμερίζονταν (τουλάχιστον επί του πρακτέου, στο τι παρήγαγε ο δικός τους πνευματικός κάματος δηλαδή) τον ορυμαγδό που συνέβαινε γύρω τους. Και ποιο θα μπορούσε να είναι αυτό το "γύρω τους"; Ζούσαν και κινούνταν στο Λούιβιλ του Κεντάκι, πολύ μακρυά από τις αμερικάνικες μεγαλουπόλεις του ροκ, ακόμα πιο μακρυά από το σεισμικό του επίκεντρο τότε, την πολιτεία της Washington. Μία από τις πολλές μικρές πολιτείες της αντιπαράθεσης κανονικότητας απέναντι στη νεολαιίστικη διαφορετικότητα ήταν και το Λουίβιλ. Έχοντας μια hardcore punk σκηνή ικανή να συντηρήσει την αναγκαιότητα της έκφρασης ως στάσης ζωής, εγκόλπωνε πολλούς και πολλές. Πριν και μετά τα είκοσι τους χρόνια.
Οι τετράδα των Slint είχε όλα τα χαρακτηριστικά των συνομήλικων της σε όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας των γενναίων. Αρκεί να ακούσεις το Spiderland. Hardcore ξεσπάσματα διαδέχονται no-wave διακριτικούς κιθαριστικούς πειραματισμούς. Είπε κανείς για post-rock; Και, όμως, προφανώς μην έχοντας ακούσει Savage Republic, Labradford ή ακόμη και Tortoise της ίδιας εποχής, πολλοί σπεύδουν ακόμη και σήμερα να τους ταμπελιάσουν έτσι. Απλά άσχετοι.
Ή ανίκανοι να συλλάβουν, χωμένοι πίσω από τη δική τους αναγκαιότητα να βάζουν σε κουτάκια, την ήδη κατεκτημένη ωριμότητα των τεσσάρων. Μια ήδη υπαρκτή ωριμότητα-μαζί με αυτό που ονομάζουμε χημεία, διάδραση ή όπως αλλιώς-που δεν τους επέτρεψε ποτέ στο μέλλον, εκτός ίσως του David Pajo με τους συμμετοχή στους πολύ σημαντικούς Tortoise, να επαναλάβουν οτιδήποτε συμβαίνει στις δύο πλευρές του Spiderland.
'Οντας σώκαιροι (που λένε και στην Κρήτη) με τους άλλους εικονοκλάστες του rock n' roll εκείνων των χρόνων, τους Breeders, δημιουργούν κάτι δικό τους, ένα ιδίωμα για το οποίο η περιγραφή φτάνει μέχρι ένα σημείο-όπως σε όλα τα μεγάλα έργα τέχνης. Από εκεί και πέρα αναλαμβάνει ο μυστικισμός της αίσθησης και οι ανείπωτοι συμβολισμοί όσων βιώνουμε σωματικά και δεν περιγράφονται λεκτικά.
Μίλησα πιο πάνω για hardcore ξεσπάσματα-ανάμεσα σε πειραματικές μελωδίες θα πρόσθετα τώρα. Αν αυτό που περιγράφω-και δικαίως ίσως-σου θυμίζει Mogwai ή Godspeed (άρα και post-rock) να σου θυμίσω πως η μουσική των Slint, σε αντίθεση και ειδικά με των πρώτων, όχι απλά δεν κακογέρασε αλλά ακούγεται πιο φρέσκια από ποτέ. Το Spiderland είναι ένα έργο από το χθες για το σήμερα που θα κυκλοφορήσει στο μέλλον. Ακατανόητο; ίσως. Το ίδιο ακατανόητες μου είναι και οι διαδρομές που τους οδήγησαν εκεί. Και ζηλεύω, ζηλεύω πολύ. Στους ίδιους χρόνους των τραγουδιών τους καταφέρνουν να έχουν ρυθμό και παράλληλα να νομίζεις πως δεν έχουν. Αντιμετωπίζουν το υλικό τους με μια avant-garde προσέγγιση και συνάμα ακούγονται ως η μπάντα της διπλανής πόρτας. Έχουν "κανονικά" τραγούδια την ίδια ώρα που σου δημιουργούν την εντύπωση, ακούγοντας τα, πως πρόκειται για πειραματικές συνθέσεις. Δεν παίρνουν σοβαρά τους εαυτούς τους και ταυτόχρονα μοιάζουν έτοιμοι να γκρεμοτσακιστούν από την ίδια την εκφραστική ποιότητα των προσπαθειών τους να μιλήσουν για τα καθημερινά τους. Με λίγα λόγια: παίζουν rock n' roll. Kαι αυτό δεν υπάρχει πλέον, έκανε τον κύκλο του και μας χαιρέτησε.
Τις τελευταίες μέρες που το άκουγα ξανά, μου 'ρχόταν συνέχεια στο νου, το τελευταίο άλμπουμ του σπουδαίου, συντοπίτη τους από τους drone πειραματιστές της αμερικάνικης παράδοσης Pelt, Jack Rose. To είχε τιτλοφορήσει ο αθεόφοβος είρων I do play rock n' roll.
Έτσι είναι. Η' "παίζεις' ή δεν παίζεις. Μέση λύση δεν υπάρχει πλέον.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου